خاتمه دادن به رابطه اي ناسالم، كار آساني نيست. به خصوص، زماني كه رابطه، مدت زمان زيادي به طول انجاميده است. اگر تصميم گيري براي پايان دادن اين رابطه، دو طرفه باشد، باز هم آسان تر از زماني است كه يكي از طرفين، تصميم مي گيرد جدا شود و رابطه را قطع كند. در هر حال، در چنين روابطي، جدا شدن سالم ترين تصميمي است كه مي توان گرفت. اصول و مراحل زير، كمك مي كند تا چنين تصميمي بهتر و راحت تر انجام شود.
الف - تصميم بگيريد.
اول، سعي كنيد، تصميم خود را در مورد قطع يا ادامه رابطه بگيريد. همانند هر تصميم گيري ديگر، دوره مهم و سختي را مي گذرانيد. ابتدا، تكليف خود را روشن كنيد. بعد، در مرحله بعد، تصميم خود را با وي در ميان بگذاريد. همانند، هر تصميم ديگري، بايد از اصول تصميم گيري صحيح استفاده كنيد. با اين حال، با توجه به ويژگي هاي خاصِ سوء استفاده عاطفي و پيچيدگي هاي آن بهتر است به موارد زيرتوجه كنيد:
- بر كل رابطه تمركز كنيد: يكي از مواردي كه افراد در پايان دادن به يك رابطه ناسالم مشكل پيدا مي كنند آن است كه گاه بر قسمت هاي مثبت و گاه، بر قسمت هاي منفي آن تمركز مي كنند. معمولاً چنين روابطي، در طيِّ زمان شكل مي گيرد و طولاني مي شود و در اين مدت نيز هم تجارب خوب و خوشايند و هم تجارب ناخوشايند و صدمه زننده در رابطه وجود داشته است. به همين دليل، گاهي تمركز بر منفي ها و مثبت ها، فقط باعث ترديد و تزلزل در تصميم گيري مي شود. به همين دليل، ابتدا، فهرستي از نكات منفي رابطه خود تهيه كنيد. اين فهرست را در دسترس قرار دهيد و هر بار كه دچار ترديد شديد، دوباره اين فهرست را بخوانيد.
- در اين تصميم گيري، به خودتان توجه كنيد: يكي از مواردي كه باعث ترديد در تصميم گيري مي شود آن است كه افراد به موضوعات و مشكلاتي فكر مي كنند كه مربوط به آنها نيست. اين كه طرف مقابل، چه صدمه اي مي خورد، اين كه به آنها نياز دارد و ... فقط باعث مي شود كه تصميم گيري احساسي كنيد. همان طور كه مي دانيد، تصميم گيري احساسي از اساس غلط و ناسالم است. همچنين، فكر كردن به اين كه طرف مقابل چه مي گويد، چه واكنشي نشان مي دهد، شما را مسئول كدام مشكل مي داند، و ...، فقط باعثِ گيجي شما مي شود. اگر به درستي نمي دانيد نقش شما در اين مشكلات كدام است بهتر است با يك نفرِ سوم به خصوص با يك مشاور در اين مورد صحبت كنيد.
- رابطه با دوستان صميمي خود را بيشتر كنيد: از آن جايي كه سوء استفاده عاطفي با صدمه هاي جدي به اعتماد به نفس و غزت نفس افراد، همراه است و از آن جايي كه روابط قبلي خود را مدت ها كنار گذاشته ايد و با قطع اين ارتباط هم تنهاتر خواهيد شد، بهتر است به سراغ دوستان و آشنايان قديم برويد يا روابط جديدي را آغاز كنيد. چنين روابطي به شما كمك خواهد كرد تا خود را و اعتماد به خودتان را سريع تر بازيابيد.
- به خودتان رسيدگي كنيد: از آن جايي كه در سوء استفاده عاطفي، افراد آن قدر كنترل مي شوند كه خود و استقلال شخصي خود را گم مي كنند، خوب است كه خودتان را پيدا كنيد. انجام كارهايي كه قبلاً به آنها علاقه داشتيد، و توجه به نيازهاي خود، بدون ترس از اين كه كسي شما را سرزنش و توبيخ كند و به شما اتهام وارد كند، به شما كمك خواهد كرد تا زودتر از اين رابطه ناسالم بيرون بياييد. از نظر مذهبي، معنوي، هيجاني و جسمي از خود مراقبت و رسيدگي كنيد.
ب - تصميم به جدايي را با طرف مقابل در ميان بگذاريد: بعد از اين كه تصميم گرفتيد رابطه را قطع كنيد، حالا موقع آن است كه تصميم خود را به وي اطلاع دهيد. در اين زمينه، توجه به نكات زير به شما كمك مي كند تا بهتر بتوانيد از وي جدا شويد:
- كوتاه، مختصر و روشن تصميم خود را با وي در ميان بگذاريد: سعي نكنيد سخنراني كنيد، تاريخچه مشكلات و مسايل قبلي و صدمه هايي كه خورديد را مطرح كنيد بلكه فقط توضيح دهيد كه به چه علتي تمايل به قطع رابطه داريد.
- هيجاني نشويد: اگر كوتاه و مختصر صحبت كنيد، هيجاني (احساسي) نخواهيد شد. اشك، گريه، عصبانيت، ترحم و ... نه تنها كمكي به قضيه نمي كند بلكه شما در موضع ضعف قرار مي دهد. فقط جدي باشيد و احساس خود را بيان كنيد.
- سعي كنيد، رفتار غيركلامي شما با آن چه مي گوييد متناسب باشد: مراقب باشيد حالتِ بدنِ شما هم نشان دهنده جدي بودن شما باشد. به همين دليل، لبخند نزنيد، بلكه فقط جدي صحبت كنيد.
- به برخوردهاي طرف مقابل اعتنا نكنيد: معمولاً، افرادي كه اهل سوء استفاده عاطفي هستند وقتي با جديتِ طرف مقابل براي قطع رابطه، روبه رو مي شوند، رفتارهاي مختلفي از خود نشان مي دهند، در پاره اي از موارد؛ بيان متقابلِ مشكل، طرد، اتهام، خشم و در پاره اي از موارد متوسل به وعده و وعيد و معذرت خواهي مي شوند. بسياري از اوقات، قول مي دهند كه وضعيتِ صدمه زننده، سوء تفاهمي بيش نبوده است و طرف مقابل اشتباه متوجه شده است وگاهي اوقات نيز قول مي دهند كه همه چير درست خواهد شد. شما تصميم خود را گرفته ايد و مهم است كه بر اساس تصميم خود عمل كنيد.
- نحوه برخورد با طرف مقابل را تمرين كنيد: از آن جايي كه در بسياري از موارد، فردي كه مورد سوء استفاده عاطفي قرار گرفته است، عزت نفس خود را از دست داده است و توان مقابله و روبه رويي با ديگري را ندارد، ضروري است كه نحوه بيانِ تصميم خود را تمرين كند.
- اگر نمي توانيد تصميم خود را به وي بگوييد، از نامه يا تلفن استفاده كنيد. در صورتي كه به دليل صدمه هايي كه متحمل شده ايد، قادر نيستيد حضوري در مورد تصميم خود صحبت كنيد، مي توانيد از تلفن استفاده كنيد و اگر تماس تلفني نيز براي شما سخت است مي توانيد از يك نامه يا اي ميل استفاده كنيد. مهم اين است كه شما بتوانيد تصميم خود را به وي اطلاع دهيد.
- تماس هاي تان را قطع كنيد: پس از بيان تصميم تان به طرف مقابل، هر نوع ارتباطي را با وي قطع كنيد: مالي، مشورتي، حمايتي، و ... . گاهي مواقع، ضروري است كه ارتباط با تعدادي از دوستان خود را نيز قطع كنيد.
- به تماس هاي طرف مقابل جواب ندهيد: از آن جايي كه، در اين نوع روابط، سابقه اقدام به قطع هاي مكرر رابطه وجود داشته است و همچنين، از اين نظر كه طرف سوء استفاده گر، ادامه رابطه را حق خود مي داند يا حداقل، اقدام به قطع رابطه را از حقوق اساسي خود به شمار مي آورد، ممكن است به تصميم شما اعتنايي نكند و همچنان در پي ادامه رابطه باشد. به همين دليل، علاوه بر اين كه تصميم خود را به اطلاع وي رسانديد، مهم است كه بر تصميم خود پا برجا باشيد و به تماس هاي مكرر وي جواب ندهيد. استفاده از تلفن همراه و ارسال پيامك يكي از شايع ترين و مستمرترين اقدامي است كه آنان انجام مي دهند به همين دليل خوب است كه به تماس ها و پيامك ها جواب ندهيد وحتي در مواردي خوب است كه خطِ تلفن خود را واگذار كنيد. در صورتي كه وي به تماس هاي مكرر خود ادامه داد و مزاحمت ايجاد كرد از اقدامات قضايي و انتظامي نيز مي توانيد استفاده كنيد.