گروه درمانی، یکی از انواع روان درمانی هاست که در آن، 5 الی 10 نفر به صورت چهره به چهره با یک یا بیش از یک گروه درمانگر آموزش دیده ملاقات میکنند و درباره آنچه که آزارشان میدهد، صحبت میکنند. همچنین اعضا از طریق بیان احساسات خود درباره آنچه که فردی بیان میکند یا انجام میدهد، به یکدیگر بازخورد میدهند. این تعامل به اعضای گروه فرصت میدهد تا راههای جدیدی از رفتار را تجربه کنند و درباره روشهای تعامل با دیگران بیشتر بیاموزند. آنچه که این موقعیت را بیهمتا میسازد، بسته بودن و امن بودن این سیستم است. محتوای جلسات گروه محرمانه است؛ و آنچه که اعضا درباره آن صحبت میکنند یا در مورد خود بیان میکنند، بیرون از گروه مطرح نمیشود.
معمولا جلسات اولیه گروه بر برقراری اعتماد متمرکز است. در طول این مدت، اعضا بر ایجاد میزانی از اعتماد کار میکنند که به آنها اجازه میدهد صادقانه درباره مسایل شخصی صحبت کنند. اعتماد گروه زمانی به دست میآید که همه اعضا نسبت به گروه تعهد داشته باشند.
وقتی افراد وارد یک گروه میشوند و آزادانه با سایر اعضای گروه تعامل میکنند، معمولا مشکلاتی که در زندگی خود و به خصوص در تعاملات اجتماعی خود دارند را بازسازی میکنند. آنان زیر نظر رهبر گروه که درمانگر ماهر و متخصصی است، فعالیت میکنند. گروه از اعضای خود حمایت میکند، پیشنهادهای مختلف ارایه میکند، یا به تدریج با فرد مواجه میشود. در گروه فعالیت های مختلف درمانی انجام میشود:
مزایای گروه درمانی اغلب شامل این موارد است:
درباره آنچه شما را به مرکز مشاوره آورده، صحبت کنید. به اعضای گروه بگویید چه چیزی شما را آزار میدهد. اگر به حمایت نیاز دارید، اجازه دهید گروه این موضوع را بداند. همچنین اگر فکر میکنید که به مواجهه و رویا رویی نیاز دارید، اجازه دهید آنها این موضوع را هم بدانند. گفتن این امر به افراد که چه انتظاراتی از آنها دارید، حایز اهمیت است.
احساسات بیان نشده، دلیلی اصلی برای تجربه مشکلات در افراد هستند. آشکار کردن احساساتتان (خود افشاگری)، بخش مهمی از گروه درمانی است و در میزان کمک به شما تاثیر میگذارد. افشاگریهای مناسب و به جا آنهایی هستند که به طور مستقیم به مشکل فعلی شما مربوط هستند. اینکه شما چقدر درباره خودتان صحبت کنید بستگی به این دارد که شما با چه چیزی راحت هستید. در صورت داشتن هر پرسشی درباره آنچه که ممکن است مفید باشد و یا آنچه که ممکن است مفید نباشد، همواره میتوانید از گروه سوال کنید.
1. «من مجبور خواهم بود تمامی عمیقترین افکار، احساسات و رازهایم را به گروه بگویم».
این شما هستید که چیستی، میزان و زمان اشتراکگذاری با گروه را کنترل میکنید. بیشتر افراد درمییابند که چه زمانی به اندازه کافی احساس امنیت میکنند تا آنچه که آزارشان میدهد را به اشتراک بگذارند، گروه میتواند بسیار کمک کننده و تصدیق کننده باشد. ما شما را تشویق میکنیم تا آنچه را که برای افشاسازیاش آمادگی ندارید را به اشتراک نگذارید. همچنین گوش دادن به دیگران و فکر کردن در مورد اینکه چطور آنچه که آنها میگویند میتواند در مورد شما به کار گرفته شود، میتواند کمک کننده باشد.
2. «گروه درمانی طولانیتر از درمان فردی خواهد شد، زیرا مجبورم زمان را با دیگران قسمت کنم».
در واقع، گروه درمانی اغلب به دو دلیل نسبت به درمان فردی کارآمدتر میباشد. اولا، در طول جلسات، زمانی که شما کمتر صحبت میکنید اما با دقت به صحبتهای دیگران گوش میدهید، میتوانید از گروه سود ببرید. متوجه خواهید شد شما با دیگر اعضای گروه اشتراکات زیادی دارید، و همچنانکه آنها روی یک نگرانی کار میکنند، شما میتوانید درباره خودتان بیشتر بیاموزید. ثانیا، اغلب اعضای گروه موضوعاتی را در شما بیدار خواهند کرد که ممکن است قبلا از آنها آگاه نبودهاید و یا نمیتوانستید خودتان آن مسایل را درونتان پرورش دهید.
3. «رهبران گروه یا اعضای گروه به صورت کلامی به من حمله خواهند کرد».
بسیار حایز اهمیت است که اعضای گروه احساس امنیت کنند. رهبران گروه، حضور دارند تا به گسترش و ایجاد محیطی امن کمک کنند. اغلب شنیدن بازخورد، دشوار است. همچنانکه اعضای گروه به اعتماد و پذیرش یکدیگر میرسند، عموما بازخورد و حتی مواجهه مثبت را تجربه میکنند، مثل اینکه از طرف بهترین دوستشان آمده است. یکی از مزایای گروه درمانی، این است که فرصتی فراهم میکند که بازخوردهای مثبتی در فضای حمایت کننده از دیگران دریافت شود. یافتن دوستانی که به تدریج به شما نشان دهند که چطور میتوانید به نوعی رفتار کنید که به خودتان یا دیگران آسیب نرسانید، فرصت نادری است، اما این دقیقا چیزی است که گروه میتواند ارایه دهد و این در مسیری محترمانه، و به آرامی انجام خواهد گرفت، بنابراین شما میتوانید این مساله را شنیده و از آن استفاده کنید.
4. «گروه درمانی در رتبه دوم بعد از درمان فردی قرار دارد».
اگر گروه درمانی به شما پیشنهاد شده است، به دلیل این است که مشاور شما بر این باور است که گروه درمانی بهترین روش برای نشان دادن نگرانیهای شماست. دلیل این که ما گروه درمانی را به افراد توصیه میکنیم به این علت نیست که جا برای درمان فردی در اختیار نداریم، یا صرفهجویی در وقت، بلکه ما زمانی گروه درمانی را توصیه میکنیم که کارآمدترین روش برای کمک به شما باشد. مشاور شما میتواند با شما صحبت کند که چرا گروه درمانی برای شما مفید خواهد بود.
5. «من در صحبت با دیگران مشکلات دردسرهای زیادی دارم و نمیتوانم حرف هایم را بادیگران در گروه به اشتراک بگذارم».
بیشتر افراد درباره اینکه آیا قادرند در گروه صحبت کنند یا نه، مضطرب میشوند. تقریبا بدون استثنا، طی جلسات کمی، افراد متوجه میشوند که در گروه میتوانند شروع به صحبت کنند. اعضای گروه به خاطر میآورند که چه چیز ممکن است برای گروه جدید باشد، بنابراین به احتمال زیاد شما حمایت زیادی برای شروع به صحبت در گروه، دریافت خواهید کرد.
شرکت درگروه درمانی با احساسات و پیامدهای مثبتی متعددی همراه است. بخشی از فرآیندها و اتفاقات مهمی که درگروه رخ می دهد عبارت اند از:
یادگیری- گروه فرصتی فراهم می کند که افراد بتوانند مطالب جدیدی را از یک دیگر بیاموزند. چنین یادگیریهایی میتواند به صورت مستقیم باشد یا به صورت غیر مستقیم.
اصلاحات تجارب اولیه- گروه به افراد فرصت میدهد تا تجارب اولیه آسیبزا تحت درمان قرار بگیرند. تجارب منفی ارتباطی مانند طرد، سرزنش، بدرفتاری و آزار در گروه اتفاق نمیافتند و افراد فرصت میکنند تا روابط سالمی را شاید برای اولین بار در طول زندگی خود تجربه کنند. چنین فرصتی امکان برطرف شدن و تسلی آسیبهای قبلی را فراهم میکند.
همگانی بودن- بسیاری از اوقات، افراد زمانی که با ناکامی، شکست یا ناملایمات زندگی روبه رو میشوند، باورشان این است که تنها افرادی هستند که دچار چنین وضعیتی شدهاند و همیشه از خود میپرسند، «چرا من؟». گروه این فرصت را به افراد میدهد که با مشکلات و رنج های دیگران آشنا شوند. در چنین شرایطی، افراد در مییابند که آنان تنها نیستند و دیگران نیز با مسایلی مانند آنان روبه رو هستند. در چنین فضایی، سوال «چرا من؟» پاسخ مناسب خود را باز مییابد.
خوش بینی- تجربه روابط سالم اجتماع، تجربه پیشرفت دیگران، کسب حمایت و توجه از دیگران، فضایی توام با خوشبینی و مثبت اندیشی را ایجاد میکند که با بسیاری از باورهای قبی مراجعان ممکن است که در تضاد باشد.
القای امید- شاهد پیشرفت و بهبودی دیگران بودن، احتمال دست یابی به بهبودی، رشد و پیشرفت در سایر افراد گروه را ایجاد یا تشدید میکند.
فیدبک- افراد گروه با بیان تجارب، احساسات و نظرات خود به اعضای مختلف گروه، به آنان فرصت میدهند تا به ادامه مسیرهای سلامت و عدم ادامه روشهای ناسالم بپردازد. چنین فیدبکهایی صادقانه، خالصانه و برگرفته از تجارب و نظرات افراد گروه خواهد بود.
بیان هیجان ها- اعضای گروه در ضمن بیان احساسات و تجارب خود یا دیگران احساسات و هیجان های خود را بیان میکنند. بیان هیجانها و دریافت فیدبک مناسب به آن از سوی سایر اعضای گروه به افراد امکان میدهد که علاوه بر بیان صحیح هیجانها و درک شدن و فهمیده شدن از سوی دیگران، از راه های سالم به تخلیه احساسات منفی خود بپردازند.
مهم است که اعضای گروه بدانند که وظایف آنان در گروه چیست، یا چه انتظاری از آنان میرود. بسیاری از مردم با روان درمانی فردی آشنا هستند و میدانند که مردم هنگامی که به یک روانشناس یا مشاور مراجعه میکنند راجع به مشکلات خود صحبت میکنند. ولی، بسیاری از آنان نمیدانند که در گروه درمانی باید چه فعالیتی انجام دهند و نحوه ارتباط آنان با دیگران چه خواهد بود. بسیاری از افراد، نگران سایر شرکت کنندگان هستند: این که در حضور غریبهها چگونه میتوانند صحبت کنند، آنان چه افرادی هستند، چه قضاوتی در مورد آنان میکنند و بسیاری از نگرانی های دیگر. به همین دلیل مهم است که افراد بدانند که درگروه چه فعالیت هایی باید انجام دهند.
فعالیتهایی که شرکت کنندگان در گروه درمانی باید انجام دهند عبارت است از:
گروه درمانی، یک درمان بسیار جدی است و از آن جایی که در مقایسه با درمان فردی از مزایای بسیاری برخوردار است، امروزه اکثر درمان ها به شکل گروهی برگزار میشود. همانند هر درمان دیگری، گروه درمانی نیز دارای قواعد مهم و اساسی است از جمله:
آن چه در گروه رخ می دهد، حرف ها، صحبت ها، اطلاعات و .... بسیار محرمانه است و هیچ مطلبی در خصوص آن چه مرتبط با گروه است، نباید با دیگران حتی نزدیک ترین فرد داخل خانواده مطرح شود. رازداری مهم ترین شرط و قانون گروه درمانی است.
گروه بسیار پویاست و از ابتدایی که افراد در جلسه اول شرکت میکنند تا انتهای آن، از مراحل مختلفی میگذرد. میتوان مراحل گروه درمانی را به شرح زیر خلاصه کرد:
مرحله اولیه
قبل از تشکیل گروه، روانشناس یا مشاور، برای گروه برنامه ریزی میکند و افرادی که ویژگیهای خاصی داشته باشند را برای آن گروه خاص شناسایی میکند و از آنان دعوت میکند که در گروه شرکت کنند. به عبارت دیگر، دعوت از افراد گروه جهت شرکت در گروه، پدیدهای تصادفی نیست. بلکه، قبل از آن روانشناس و مشاور، مزایای شرکت در گروه را برای هر فردی بررسی میکند و درصورتی که مشخص شود، شرکت آن فرد خاص در گروه برای وی مفید خواهد بود، از وی دعوت به عمل میآید. یعنی تناسب فرد برای گروه درمانی و میزان استفاده وی از مزایای گروه درمانی به دقت بررسی میشود. مهم است که شرکت کنندگان بدانند، دلیل برگزاری گروه و دعوت از آنان به این دلیل نیست که:
بلکه، ملاک اصلی این است که گروه درمانی برای این نوع از بیماران اثربخش تر است. از َآن جایی که مردم با گروه درمانی خیلی آشنا نیستند، درمان گر علاوه بر بررسی میزان تناسب مراجعان برای گروه درمانی، باید در مورد گروه درمانی به آنان آموزش دهد و انتظاراتی که در گروه از آنان وجود دارد را یک به یک معرفی کند. علاوه بر این، نگرانی و ترس های شرکت کنندگان را بداند و بتواند از میزان نگرانی آنان بکاهد و ترس های آنان را برطرف کند.
پس از تشکیل اولین جلسه گروه، به اهداف گروه و انتظاراتی که از شرکتکنندگان و جود دارد پرداخته می شود. در جلسه اول، طبیعی است که اعضای گروه دچار نگرانی، اضطراب، شرم یا احساسات مختلف باشند که در این موارد بحث گروهی انجام میشود.
مرحله گذر یا انتقال
مهم است که در این مرحله، نگرانیها و اضطرابهای شرکت کنندگان مطرح شده، بحث شود و برطرف شود. معمولاً بعد از جلسه اول، اعضای گروه از حضور درگروه احساس رضایت و آرامش بیشتری میکنند. گاهی نیز ممکن است دودلی و تردیدهایی در بعضی اعضا مشاهده شود که به کلیه این موارد از سوی درمانگر و کمک درمانگر رسیدگی و توجه میشود.
مرحله کاری
بیشترین بخش گروه درمانی در این مرحله قرار دارد. مدتی پس از تشکیل گروه، انسجام بین اعضای گروه ایجاد میشود و اعضای گروه احساس میکنند که «ما» هستند. آنان به طور فعالانهای به یک دیگر کمک میکنند تا با احساسات ناراحت کننده خود مبارزه کند، سعی و تلاش میکنند تاهم دیگر را درک نموده و بفهمند، راهنمایی بدهند و حمایت کنند. از سوی دیگر، از بودن کنار هم خوشحال میشوند و حتی در طی هفته برای جلسه روزشماری میکنند یا زمانی که به دلیل تعطیلات، جلسه گروه برگزار نمیشود، متاسف میشوند.
مرحله آخر و اختتام گروه
زمانی که گروه توانست به اهداف خود دست یابد و اعضای گروه توانستند بر مشکلات خود چیره شوند، زمان پایان دادن به گروه فرا میرسد. اختتام و پایان دادن به گروه، بر اساس توافق گروهی است. معمولاً، از یک یا دو ماه قبل از پایان گروه، به اطلاع افراد میرسد که گروه تا تاریخ خاصی پایان مییابد. به احساسات اعضای گروه از پایان گروه رسیدگی میشود، افراد گروه احساسات خود را بیان میکنند. علاوه بر این، اعضای گروه به مرور دستآوردهایی که در طی گروه درمانی کسب کرده، میپردازد. همچنین، اجزای درمان که برای آنان مفید بوده است، مرور و بررسی میشود. علاوه بر این، برای پیشگیری از برگشت و عود مشکل نیز رهنمودها و راهنمایی هایی ارایه میشود.
گروه درمانی، تجربه جالب و منحصر به فردی برای اکثریت قریب به اتفاق انسان هاست. علاوه بر این، درمانی ارزان است. علی رغم ارزان تر بودن این درمان در مقایسه با درمان فردی، سرعت گروه درمانی از سرعت درمان فردی بیشتر و تجربه آن از درمان فردی شیرین تر و جذاب تر است.
مرکز مشاوره اندیشه مهر، گروههای مختلف درمانی برای مشکلات مختلف طراحی و برگزار می کند. جهت کسب اطلاعات بیشتر از طریق بخش تماس با ما در ارتباط باشید.
کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت برای مرکز مشاوره و روانشناسی اندیشه مهر محفوظ است. | طراحی سایت و سئو : صفر یک وب
عرض ادب خدمت تمامی مشاوران اندیشه مهر برای من جالب بود و توضیحات شما بسیار کامل بود و من فکر میکنم کار تیمی با افرادی که مشکلات مشابه دارند بسیار جذاب است من در دوران کودکی بسیار خجالتی بودم و بزرگتر شدم روی این موضوع بسیار مطاله کردم چون با خصوصیات ذاتی من که ادم بسیار اکتیو. شاد و اجتماعی بودم منافات داشت و تونستم خیلی از مشکلات که بر میگرده به عزت نفس ادما رو با قدرت پشت سر بزارم ولی یک موضوع سالهاست که باعث رنجش من شده که من ادم بسیار عاطفی هستم و تو زندگی ناملایمات بسیاری رو تحمل کردم و در برقراری ارتباط اولیه با کسی که حس خاصی نسبت بهش دارم به صورت حضوری نمیتونم افکارم رو بروز بدم در اولین برخورد و درخواست یک رابطه سالم رو بدم و یه جورایی احساس تنهایی میکنم در صورتی که ادم بسیار اجتماعی .شاد. اهل ورزش ، سفر ، با افکار زیبا شفاف و صادق بسیار مثبت گرا و خوش قلب هستم و این موضوع سالیان زیادیست که منو ازار میدهدر صورتی که با جنس مخالفم به صورت کلی در روابط عادی بسیار گرم و اجتماعی هستم مایلم نظر شما رو بدونم